FIFA Yapunguza Msimamo Wake: Michuano ya AFCON 2025 inakaribia na tayari kunawaka moto si tu ndani ya uwanja, bali pia kwenye meza za maamuzi. Kwa mujibu wa taarifa kutoka MailSport, FIFA imeamua kupunguza msimamo wake wa muda mrefu kuhusu tarehe za kuachia wachezaji wanaocheza Ulaya kuelekea kwenye michuano hiyo.

Kwa kawaida, FIFA hulazimisha vilabu kuwaachia wachezaji siku 14 kabla ya mashindano kuanza. Hii inaruhusu timu za taifa kupata muda wa kutosha kwa kambi ya maandalizi, kupanga mbinu, na kufanya mechi za kirafiki.

Lakini safari hii, kutokana na presha kutoka kwa vilabu vikubwa Ulaya, FIFA imekubali kupunguza muda huo hadi siku 7 tu kabla ya AFCON kuanza.

Hii ina maana kwamba vilabu sasa vinaweza kuendelea kuwatumia wachezaji wa Kiafrika hadi tarehe 15 Desemba, wiki moja tu kabla ya kuanza kwa AFCON 2025.

Soma pia: BREAKING: Simba SC vs Mbeya City Full Match Prediction | NBC Premier League

Uamuzi huu umewaipendeza viongozi wa vilabu, lakini umewaacha makocha wa timu za taifa za Afrika wakiwa wamekasirika, wakiona hatua hii kama usaliti na pigo kwa maandalizi yao.

1. Historia Fupi ya Sheria ya Kuachia Wachezaji kwa Mashindano ya Kimataifa

Kwa miaka mingi, FIFA imekuwa ikitoa mwongozo wa lazima kwa vilabu kuwaachia wachezaji kwa michuano ya kimataifa katika kipindi cha siku 14 kabla ya mashindano. Hii ilimaanisha:

• Timu za taifa hupata muda wa kutosha kwa kambi ya maandalizi

• Makocha hupata nafasi ya kujenga muunganiko baina ya wachezaji

• Mechi za kirafiki hupangwa bila ugumu

• Kiwango cha mashindano huimarika kwa sababu timu zinakuwa zimejiweka sawasawa

Lakini safari hii, mambo yamegeuka.

2. Kwa Nini FIFA Imelegeza Sheria?

Sababu kuu ya uamuzi huu ni presha kubwa kutoka vilabu vikubwa Ulaya, hasa wale walio na idadi kubwa ya wachezaji wa Kiafrika. Baadhi ya vilabu vinavyotajwa kuongoza presha ni Manchester United, Chelsea, Liverpool, PSG, Bayern Munich, Napoli na Borussia Dortmund.

Kwa vilabu hivi, mwezi wa Desemba ni kipindi kigumu:

• Ratiba ni nzito sana

• Kuna mechi za ligi kila baada ya siku chache

• Mechi za Ligi ya Mabingwa au Europa zinaendelea

• Baadhi ya vilabu vinakuwa kwenye mbio za ubingwa

Kupoteza wachezaji muhimu mapema kungeathiri hamasa yao, mapato, na ushindani wao.

Sababu nyingine ni msongamano wa ratiba ya msimu wa 2025/26, kutokana na:

• Club World Cup mpya yenye timu 32

• Mashindano ya bara barani

• AFCON iliyorudisha kalenda ya Januari/Februari hadi Desemba kwa mwaka huu

• Kombe la Dunia la 2026 linalotarajiwa kuwa refu zaidi

FIFA iliogopa kuingia katika mgogoro mkali na vilabu, hivyo ikakubali “kufanya maridhiano”.

3. Kwa Nini Makocha wa Afrika Wamekasirika Sana?

Uamuzi huu umeanza kuzua hasira kubwa kutoka kwa kocha wa timu kadhaa, kwani wanahisi:

• Wananyimwa muda wa maandalizi ya maana. Badala ya kupata wiki mbili, sasa wana siku saba pekee, na si siku saba kamili kwa sababu wachezaji wengine husafiri siku nzima au mbili kutoka Ulaya.

• Wachezaji watakuwa wamechoka. Ratiba ya Ulaya ya Desemba ina mechi nyingi, ikimaanisha wachezaji watafika kwenye kambi wakiwa wamechoka au wakiwa na majeraha madogo.

• Hakutakuwa na muda wa mechi za kirafiki, jambo linalopunguza nafasi ya timu za taifa kupanga mbinu, kufanya majaribio ya kikosi na kuunda muunganiko wa wachezaji.

• Timu zingine zitakuwa na wachezaji wao mapema. Mataifa ambayo yanategemea wachezaji wa ligi ndogo au za ndani watakuwa na faida. Hii inamaanisha mataifa yenye wachezaji wengi Ulaya yameadhibiwa zaidi.

• Inaonekana kama Afrika haitiliwi mkazo. Mashabiki wengi wanasema kwamba uamuzi huu unaonesha AFCON bado haijaheshimiwa sawasawa na wachezaji wa Afrika wanaonekana kama watumishi wa vilabu vyao, si nchi zao.

4. Mataifa Yaliyoathirika Zaidi

Baadhi ya nchi zilizo na wachezaji wengi Ulaya na zitapata usumbufu mkubwa ni:

• Nigeria: wachezaji wengi EPL, Serie A, Bundesliga

• Senegal: idadi kubwa ya wachezaji Ufaransa na Uingereza

• Cameroon: wingi wa wachezaji La Liga, Ligue 1

• Morocco: wengi wanacheza Hispania

• Ghana: EPL, Bundesliga, Ligue 1

• Ivory Coast: wachezaji wanaotawanyika kote Ulaya

Kwa nchi kama Tanzania, Kenya, Uganda au Zambia, athari ni ndogo kwa sababu wachezaji wengi wapo barani Afrika.

5. Athari Kwa AFCON 2025

• Kiwango cha mechi kinaweza kushuka. Wachezaji wakiwa wamefika wakiwa wamechoka, timu nyingi zitaanza mashindano bila maandalizi mazuri.

• Upendeleo kwa mataifa yenye wachezaji wa ndani au waliopo ligi ndogo.

• Majeraha yanaweza kuongezeka. Kucheza ligi nzito kisha AFCON mara moja kunaweza kupelekea majeraha.

• Uwezekano wa matokeo ya kushangaza. Timu kubwa zinaweza kushindwa mapema, na timu ndogo kufaidi nafasi hii.

6. Wachezaji Wanahusika Vipi

Wachezaji wako katikati ya mgogoro huu. Wanataka kuchezea nchi yao kwenye AFCON, lakini pia wanataka kupigania nafasi klabuni zao. Wakiondoka mapema, wanaweza kupoteza nafasi zao kikosini, kucheza chini ya dakika zinazohitajika, au hata bonuses na mikataba ya baadaye.

Wachezaji wanabaki katika presha ya kutafuta uwiano kati ya maslahi ya vilabu na taifa.

7. Je, FIFA Imefanya Uamuzi Sahihi?

Faida za uamuzi:

• Vilabu havitapoteza wachezaji wao mapema

• Ratiba ya Ulaya haitatatizika

• Hakutakuwa na migongano kati ya vilabu na FIFA

• Wachezaji watacheza mechi muhimu Desemba

Hasara za uamuzi:

• AFCON inapoteza hadhi

• Makocha wanapoteza muda wa maandalizi

• Viwango vya mashindano vinaweza kushuka

• Wachezaji wanachoka zaidi

• Timu za taifa zinajikuta zikiwa dhaifu

8. Suluhisho Linaloweza Kutumika

Wataalamu wa soka wanaona haya kama masuluhisho yanayowezekana:

• Kurudisha AFCON mwezi Juni/Julai ili kuepuka mgongano na ratiba ya Ulaya.

• Makubaliano mapya ya kimataifa kati ya CAF, FIFA na ECA ili kuhakikisha misimamo inayoendana.

• Kufanya kalenda ya dunia iwe thabiti bila mashindano yanayofinyana.

• Vilabu vya Ulaya kuheshimu AFCON kama mashindano mengine ya kontinenti.

9. Hitimisho

Uamuzi wa FIFA kupunguza muda wa kuachia wachezaji kutoka siku 14 hadi siku 7 kabla ya AFCON ni uamuzi wenye mgawanyiko mkubwa. Kwa vilabu, ni ushindi. Kwa wachezaji, ni presha. Kwa timu za taifa, ni hasara.

Lakini jambo moja liko wazi: soka la Afrika limekomaa na linaendelea kupigania heshima yake. AFCON 2025 itachezwa, lakini swali kubwa ni kwa kiwango gani na kwa gharama ya nani.